Polskie prawo traktuje osoby żyjące w związkach homoseksualnych tak, jak niespokrewnionych obywateli, których nie łączą żadne relacje rodzinne. Konsekwencje tego są dla par jednopłciowych bardzo poważne i często dotkliwe finansowo. Sprawy majątkowe można co prawda uregulować testamentem. Jednak w porównaniu z małżeństwami jest to sytuacja dużo gorsza, bo aby przekazać spadek partnerowi, należy podjąć samodzielnie odpowiednie kroki prawne – nie ma dziedziczenia ustawowego. Osoby, które umierają niespodziewanie lub nie sporządzą w odpowiednim momencie testamentu, nie przekazują partnerowi majątku – przypada on ustawowym spadkobiercom zmarłego. Jak zagwarantować dziedziczenie w związkach homoseksualnych?
Jak mogą pary homoseksualne mogą zabezpieczyć sprawy dziedziczenia majątku?
W wypadku pary homoseksualnej nie ma dziedziczenia ustawowego, czyli automatycznego dziedziczenia po śmierci spadkodawcy na podstawie przepisów prawa, które dotyczy tylko krewnych i powinowatych spadkodawcy, czyli: małżonka, zstępnych (dzieci, wnuki itd.), wstępnych (rodzice, dziadkowie itd.) a także zięcia, synowej, rodzeństwa, ojczyma, macochy i teściów oraz zstępnych rodzeństwa, rodzeństwa rodziców, zstępnych małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych.
Dla zapewnienia partnerowi dziedziczenia konieczne będzie sporządzenie testamentu.
Osoby z związkach homoseksualnych mają często obawy, czy testament sporządzony przez jedną z nich, nie będzie podważany przez rodzinę zmarłego. Nie powinno to budzić niepokoju. Działania rodziny skierowane na podważenie testamentu sporządzonego przez spadkodawcę na rzecz homoseksualnego partnera formalnie nie mogą być inaczej oceniane przez Sąd niż gdyby spadkobiercą została uczyniona inna osoba.
Gorsza sytuacja podatkowa osób w związkach homoseksualnych
Warto pamiętać o tym jednak, że w polskim prawie spadkobierca niebędący członkiem rodziny ma dużo gorszą sytuację prawno -finansową. Większość zwolnień od podatku spadkowego przysługuje najbliższym krewnym i powinowatym, zaliczonym do I grupy podatkowej (małżonków, zstępnych, wstępnych spadkodawcy a także zięcia, synowa, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów) oraz do II grupy podatkowej (zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych). Inni nabywcy spadku należą do III grupy podatkowej (między innymi partnerzy niebędący krewnymi ani powinowatymi spadkodawcy). Są oni obciążeni najwyższym podatkiem spadkowym, wynoszącym aktualnie 12% od wartości spadku do kwoty 10.278 złotych, 16% od wartości spadku do kwoty 20.556 złotych i 20% od wartości spadku ponad kwotę 20.556 złotych.
Jak sporządzić testament, aby przekazać spadek partnerowi?
Testament może zostać sporządzony jako:
- testament własnoręczny, jeżeli spadkodawca sporządzi go osobiście na piśmie, opatrzy datą i podpisze,
- testament w formie aktu notarialnego.
Ponieważ istnieje ryzyko, że rodzina spadkodawcy będzie próbowała podważyć testament własnoręczny w postępowaniu sądowym, lepiej sporządzić testament w formie aktu notarialnego, którego podważenie jest bardzo trudne. Wynagrodzenie notariusza za sporządzenie testamentu notarialnego wynosi na dzień publikacji tego artykułu 50 złotych.
Czy testament należy aktualizować?
Testament obowiązuje od czasu jego sporządzenia na przyszłość i nie wymaga aktualizacji, ponieważ obejmuje całość praw majątkowych spadkodawcy. Spadkodawca powołuje jedną osobę do całości spadku lub kilka osób do całości spadku w oznaczonych częściach, na przykład po 1/7 części.
Czym innym jest zapisanie oznaczonych przedmiotów majątkowych określonym osobom. Taka czynność jest zapisem windykacyjnym i powoduje, że z chwilą otwarcia spadku oznaczona osoba nabywa oznaczony przedmiot. W tym wypadku zapis windykacyjny należałoby zaktualizować, jeżeli zapisana rzecz może ulec zniszczeniu (na przykład futro albo samochód). Natomiast jeżeli przedmiotem zapisu windykacyjnego jest rzecz trwała (na przykład działka gruntu, dom lub mieszkanie) to aktualizacja nie jest konieczna.
Jeżeli zatem partner sporządzi testament w którym do całości spadku powoła swojego partnera lub partnerkę, to taki testament nie wymaga aktualizacji, będzie zawsze ważny i aktualny.
Potrzebujesz pomocy
przy sporządzeniu testamentu?
Wypełnij formularz a skontaktujemy się z Tobą, odpowiemy na Twoje pytania i umówimy się na konsultację.