Ustalenie stosunku pracy a samozatrudnienie

Przed wystąpieniem z powództwem  o ustalenie stosunku pracy przez samozatrudnionego należałoby rozważyć ryzyko powstania, po ustaleniu istnienia umowy o pracę,obowiązku zapłaty składek na ZUS tj. na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne (w części obciążającej pracownika). Jeżeli samozatrudniony prowadzi działalność gospodarczą istnieje ryzyko zakwestionowania kosztów uzyskania przychodów,  odliczenia podatku VAT, czy niższych składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne etc.).

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25.04.2014 r.sygn. II PK 200/13 wskazał, że w przypadku, gdy warunkiem podjęcia współpracy z pracodawcą jest założenie przez kandydata osobistej działalności gospodarczej, wówczas zamiar stron, a także treść, charakter i sposób realizacji umowy, mogą przemawiać przeciwko uznaniu jej za umowę o pracę (na podstawie art. 189 KPC).Takie ustalenie wykluczałoby bowiem w szczególności korzystanie przez osobę współpracującą z pracodawcą z wszelkich uprawnień wynikających z prowadzenia działalności gospodarczej. Fakt założenia działalności gospodarczej przed podjęciem współpracy, może bowiem wskazywać na zamiar świadczenia usług na podstawie umowy cywilnoprawnej. Zdaniem Sądu Najwyższego przeciw ustalenia stosunku pracy przemawiał fakt, że powód faktycznie korzystał z uprawnień związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, odliczając koszty uzyskania przychodów w wysokości wyższej niż przy umowie o pracę, czy korzystając z preferencyjnych składek na ubezpieczenie społeczne.