W życiu bywają momenty, w których nagle zaczynamy dostrzegać, że z pozoru oczywista troska o najbliższych może wymagać interwencji sądu. Kiedy rozpada się związek lub sytuacja rodzinna przestaje być stablina, pojawia się naturalna potrzeba zapewnienia środków utrzymania osobom, które tej pomocy potrzebują najbardziej. W takich właśnie sytuacjach warto zrozumieć, czym tak naprawdę jest zabezpieczenie alimentów oraz kiedy możemy się o nie ubiegać. Choć sam proces może wydawać się zawiły i pełen formalnych pułapek, to w rzeczywistości ma służyć ochronie elementarnych praw. Przede wszystkim prawa do godnego życia w czasie trwania często długiego i emocjonalnie trudnego postępowania.
Konsultacje z zakresu spraw rodzinnych.
Co znajdziemy w artykule?
Czym jest zabezpieczenie alimentów i dlaczego warto o nie zawalczyć?
Zabezpieczenie alimentów stanowi instytucję, której głównym zadaniem jest zapewnienie środków do życia na czas trwania procesu. Nie czekając na ostateczny wyrok sądu, możemy uzyskać decyzję tymczasową, która przyznaje określoną kwotę alimentów na czas postępowania. Jest to niezwykle istotne, zwłaszcza kiedy sprawa rozwodowa lub alimentacyjna ciągnie się miesiącami, a my musimy ponosić bieżące koszty utrzymania dzieci, siebie albo osoby bliskiej, która znalazła się w trudnej sytuacji materialnej.
Ważne jest, aby pamiętać, że wniosek o zabezpieczenie można złożyć zarówno razem z pozwem głównym, jak i już w toku trwającego postępowania. Co więcej, możliwe jest również złożenie takiego wniosku nawet przed rozpoczęciem sprawy sądowej. Wtedy sąd, decydując o zabezpieczeniu, zwykle zobowiązuje nas do wniesienia pozwu w ściśle określonym terminie. Tym samym zabezpieczenie alimentów daje realną szansę na szybkie uzyskanie środków bez konieczności oczekiwania na zakończenie całego procesu.
Te sprawy mogą się wydawać skomplikowane, dlatego warto skorzystać z profesjonalnej pomocy.
Zabezpieczenie alimentów z datą wsteczną – czy to możliwe?
Wiele osób zadaje sobie pytanie, czy sąd może przyznać alimenty za czas już miniony. Okazuje się, że tak. Zabezpieczenie alimentów z datą wsteczną jest możliwe wówczas, gdy udowodnimy, że potrzeby alimentacyjne istniały również w przeszłości i nie były zaspokajane. Jeśli w trakcie kilku ostatnich miesięcy zmuszeni byliśmy finansować potrzeby dziecka z własnych środków, zaciągając przy tym zobowiązania lub korzystając z oszczędności, możemy wykazać, że zasadnym jest uzyskanie zabezpieczenia z datą wcześniejszą niż data złożenia wniosku. Oczywiście sąd musi ocenić, czy przedstawione przez nas dowody są wystarczająco przekonujące, a roszczenie nie zostało przedawnione.
Choć często spotyka się interpretacje wskazujące, że zabezpieczenie alimentów z datą wsteczną nie jest rozwiązaniem stosowanym rutynowo, to jednak istnieją sytuacje, w których sąd przychyla się do takiej argumentacji. Należy wtedy szczególnie starannie przedstawić dokumenty potwierdzające poniesione wydatki oraz ich zasadność.
Wysokość alimentów – co na nią wpływa i jak ją określić?
Nie ma jednej sztywnej stawki, którą można przyjąć jako uniwersalną wysokość alimentów. Każdy przypadek rozpatrywany jest indywidualnie, a sąd bierze pod uwagę zarówno potrzeby osoby uprawnionej do otrzymywania świadczenia, jak i możliwości majątkowe oraz zarobkowe zobowiązanego. Inaczej więc będzie wyglądać sytuacja w przypadku dziecka wymagającego opieki specjalistycznej, a inaczej przy wniosku o zabezpieczenie alimentów na pełnoletniego małżonka.
Istotne jest, by żądana kwota była dobrze uzasadniona. Nie chodzi tu tylko o wyliczenia, ale o rzeczywiste odzwierciedlenie codziennego życia, takie jak rachunki za jedzenie, czynsz, lekarstwa, zajęcia dodatkowe. Wniosek o zabezpieczenie alimentów, jeśli ma być skuteczny, musi odzwierciedlać realne koszty, a nie przypuszczenia. W przeciwnym razie sąd może przyznać kwotę znacznie niższą, niż ta, o którą się ubiegamy.
Co ciekawe, zdarza się, że wysokość alimentów przyznana w postanowieniu zabezpieczającym bywa niższa niż kwota zasądzona ostatecznie w wyroku. Sąd, zabezpieczając sytuację stron na czas procesu, kieruje się ostrożnością i nierzadko przyznaje alimenty tymczasowe na poziomie 70–90 procent żądanej kwoty. W razie zasądzenia wyższych alimentów końcowych, powstaje obowiązek wyrównania różnicy za cały czas obowiązywania zabezpieczenia.
Alimenty w sprawie rozwodowej – od kiedy można żądać od małżonka?
Gdy pojawia się pytanie, od kiedy na małżonka w procesie o rozwód można żądać alimentów, odpowiedź zależy od kilku kluczowych czynników. Jeżeli małżonek znajduje się w niedostatku, a druga strona posiada odpowiednie środki, możliwe jest wystąpienie z wnioskiem o zabezpieczenie już w trakcie postępowania rozwodowego. W sytuacjach, gdy sąd orzeknie winę jednej ze stron, zakres obowiązku alimentacyjnego może być jeszcze szerszy, obejmując również sytuacje, w których nie występuje klasyczny niedostatek, ale istnieje znaczna różnica poziomów życia po rozwodzie.
Co istotne, zabezpieczenie alimentów na czas procesu może dotyczyć także współmałżonka, jeżeli ten pozostaje bez środków do życia. Nie trzeba czekać na ostateczne rozstrzygnięcie, by zapewnić sobie środki na utrzymanie. Tym samym alimenty w sprawie rozwodowej mogą zostać przyznane już od momentu złożenia pozwu, a nie dopiero po uprawomocnieniu się wyroku.
Jaka kwota na czas rozprawy? Czy sąd może przyznać alimenty tymczasowe?
To pytanie pojawia się bardzo często. Wiele osób, znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej, zastanawia się, jaka kwota na czas rozprawy będzie realna do uzyskania. Odpowiedź, jak można się domyślić, nie jest jednoznaczna. Wiele zależy od argumentacji przedstawionej we wniosku, rodzaju wydatków oraz dokumentów, które potwierdzają potrzeby. Sąd może przyznać kwotę mniejszą niż ta, o którą wnosimy, ale równie dobrze, jeśli uzna nasze żądanie za uzasadnione, to może przyznać całość. Decyzja sądu w tej sprawie ma charakter tymczasowy, ale podlega natychmiastowemu wykonaniu, co oznacza, że po jej wydaniu nie musimy czekać na uprawomocnienie, by rozpocząć egzekucję należności.
Warto pamiętać, że wysokość zabezpieczenia nie może przekroczyć kwoty alimentów żądanej w pozwie głównym. Jeżeli więc domagamy się np. dwóch tysięcy złotych miesięcznie, nie możemy we wniosku o zabezpieczenie wskazać kwoty wyższej. Realistyczna ocena naszych potrzeb i możliwości drugiej strony może znacząco zwiększyć skuteczność naszego wniosku.
Konsultacje z prawnikiem – kurek-partners.com
Ponieważ kwestie związane z zabezpieczeniem alimentów, zwłaszcza w trakcie postępowania sądowego i przy ustalaniu wysokości świadczenia na czas trwania sprawy, bywają nie tylko delikatne, ale też prawnie skomplikowane, warto skorzystać z pomocy pełnomocnika, który zadba o nasze interesy i wskaże najskuteczniejsze rozwiązania.